Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego

W samym sercu Żyrardowa, miasta o bogatej historii przemysłowej i wyjątkowym klimacie, znajduje się jeden z najciekawszych zabytków sakralnych regionu – Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego. Ta neogotycka świątynia, której historia sięga końca XIX wieku, jest nie tylko miejscem kultu religijnego, ale także świadkiem przemian społecznych i kulturowych miasta. Malowniczo wkomponowany w zabytkową tkankę Żyrardowa, kościół stanowi ważny punkt na mapie lokalnych atrakcji, przyciągając zarówno miłośników architektury, jak i osoby zainteresowane historią regionu.

Historia Kościoła Wniebowstąpienia Pańskiego w Żyrardowie

Początki i budowa świątyni

Początki Kościoła Wniebowstąpienia Pańskiego sięgają 1888 roku, kiedy to pastor Juliusz Bursche rozpoczął starania o zbudowanie domu modlitwy dla licznie przybywających do Żyrardowa pracowników Zakładów Lniarskich wyznania ewangelickiego. Po jego przeniesieniu do Warszawy inicjatywę przejął pastor Rudolf Gustaw Gundlach. Budowa kościoła była możliwa dzięki ofiarności dyrektora zakładów Karola Dittricha oraz licznych darowizn robotników fabrycznych, którzy przekazywali na ten cel część swoich pensji. Dzięki zaangażowaniu parafian oraz wsparciu finansowemu świątynia została ukończona w 1898 roku i od początku zaprojektowana była jako budowla neogotycka.

Zmiany wyznaniowe i losy powojenne

Pierwotnie kościół służył społeczności ewangelickiej, jednak po II wojnie światowej i zmianach demograficznych oraz politycznych, budynek przeszedł w ręce Skarbu Państwa. W 1976 roku świątynia została przekazana parafii rzymskokatolickiej – uroczystego poświęcenia dokonał prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński. Od tego momentu kościół służy katolikom, a pierwszym proboszczem nowej parafii został ksiądz Witold Jaworski. Przeprowadzono gruntowny remont, przywracając świątyni dawny blask i dostosowując ją do potrzeb nowej wspólnoty.

Architektura i wnętrze świątyni

Neogotycki styl i detale architektoniczne

Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego to klasyczny przykład neogotyku. Budynek wzniesiono z charakterystycznej radziejowickiej cegły, a jego bryła wyróżnia się strzelistą, czworoboczną wieżą od wschodu, która zwęża się ku górze i zwieńczona jest ostrołukowym hełmem. Dwuspadowy dach pokryty jest blachą, a całość prezentuje się niezwykle efektownie na tle zabytkowej zabudowy miasta. Prostokątna nawa oraz wyższe, zamknięte trójbocznie prezbiterium podkreślają monumentalny charakter świątyni.

Wystrój wnętrza

Wnętrze kościoła zachwyca przestronnością i dbałością o detale. W głównym ołtarzu znajduje się obraz przedstawiający Wniebowstąpienie Pańskie, namalowany w Monachium przez Augusta Frinda na specjalne zamówienie Karola Dittricha. Po bokach umieszczono dwa boczne ołtarze: lewy poświęcony Miłosierdziu Bożemu, prawy – Matce Bożej Nieustającej Pomocy. Nad wejściem do świątyni znajduje się rozbudowany chór z efektownymi organami, a po bokach nawy – duże balkony z drewnianymi balustradami, które dodają wnętrzu lekkości i elegancji.

Znaczenie społeczne i religijne

Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego od początku istnienia był ważnym ośrodkiem życia religijnego i społecznego. Najpierw skupiał wokół siebie społeczność ewangelicką, a po 1976 roku stał się miejscem modlitwy i spotkań dla katolików. Świątynia jest przykładem harmonijnego współistnienia różnych tradycji chrześcijańskich – w sąsiedztwie funkcjonują bowiem dwie parafie, katolicka i ewangelicko-augsburska, które noszą to samo wezwanie. To unikatowe zjawisko na mapie Mazowsza, podkreślające bogactwo i różnorodność kulturową Żyrardowa.

Informacje dla odwiedzających

  • Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego znajduje się przy ulicy Żeromskiego 7 w Żyrardowie, w centrum miasta, co ułatwia dojazd zarówno samochodem, jak i pociągiem – dworzec kolejowy oddalony jest o kilka minut spacerem.
  • Zwiedzanie świątyni możliwe jest w godzinach otwarcia kościoła, zazwyczaj przed i po nabożeństwach. W niedziele msze święte odbywają się o godzinie 10:30. Warto sprawdzić aktualny harmonogram na stronie parafii lub zadzwonić do kancelarii parafialnej.
  • Wstęp do kościoła jest bezpłatny, jednak podczas zwiedzania należy zachować ciszę i szacunek dla modlących się wiernych.
  • W okolicy dostępne są parkingi miejskie, a osoby podróżujące koleją mogą skorzystać z dogodnych połączeń z Warszawy i innych miast regionu.
  • W ramach organizowanych spacerów z przewodnikiem po Żyrardowie kościół Wniebowstąpienia Pańskiego jest jednym z kluczowych punktów na trasie – koszt udziału w takim wydarzeniu to około 50 zł, a rezerwacji można dokonać mailowo.

Ciekawostki i detale warte uwagi

Jednym z najciekawszych elementów kościoła jest jego główny obraz ołtarzowy, będący dziełem monachijskiego malarza Augusta Frinda. Fundatorem tego dzieła był Karol Dittrich, który odegrał kluczową rolę w rozwoju Żyrardowa. Warto także zwrócić uwagę na oryginalne, drewniane balustrady balkonów oraz rozbudowany chór z organami, które zachowały swój historyczny charakter. Świątynia, mimo licznych remontów, zachowała autentyczność i klimat przełomu XIX i XX wieku.

Podsumowanie

Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego w Żyrardowie to nie tylko zabytek architektury neogotyckiej, ale także miejsce o wyjątkowej wartości historycznej i społecznej. Jego losy odzwierciedlają burzliwe dzieje miasta i regionu, a sama świątynia pozostaje świadectwem zaangażowania lokalnej społeczności oraz otwartości na różnorodność religijną. Odwiedziny w tym miejscu pozwalają lepiej zrozumieć tożsamość Żyrardowa, podziwiać kunszt architektoniczny oraz poczuć atmosferę miasta, które z szacunkiem pielęgnuje swoje dziedzictwo.