Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia

W samym sercu Żyrardowa, na placu Jana Pawła II, wznosi się monumentalna świątynia, która od ponad stu lat stanowi nie tylko duchowe centrum miasta, ale i jeden z najważniejszych zabytków regionu. Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia to perła neogotyku, która zachwyca nie tylko rozmiarami i architekturą, ale także bogatą historią splecioną z losami przemysłowego Żyrardowa. Spacerując po mieście, trudno nie zauważyć strzelistych wież tej świątyni, które niczym latarnie górują nad okolicą i przyciągają uwagę każdego, kto odwiedza to niezwykłe miejsce.

Historia powstania kościoła

Początki parafii Matki Bożej Pocieszenia sięgają drugiej połowy XIX wieku, kiedy dynamiczny rozwój osady wokół zakładów włókienniczych sprawił, że liczba mieszkańców Żyrardowa gwałtownie wzrosła. W 1872 roku właściciele fabryk, Karol Hielle i Karol Dittrich, dostrzegli potrzebę stworzenia własnej świątyni dla tysięcy katolików, którzy dotąd musieli uczęszczać na msze do oddalonych Wiskitek. W 1899 roku hrabia Feliks Sobański przekazał plac pod budowę kościoła, a prace ruszyły już rok później. Projekt wykonał wybitny architekt Józef Pius Dziekoński, specjalista od neogotyku, który inspirował się m.in. katedrą w Kolonii. Budowę ukończono w ekspresowym tempie – już w 1903 roku odbyła się uroczysta konsekracja świątyni.

Wzniesienie kościoła było możliwe dzięki ogromnej ofiarności mieszkańców – robotników, którzy nie tylko przekazywali datki, ale także własnoręcznie pomagali przy pracach budowlanych. Legenda głosi, że cegły potrzebne do budowy podawano z rąk do rąk w długim, kilkukilometrowym łańcuchu od pobliskiej cegielni w Radziejowicach.

Architektura i wystrój wnętrza

Neogotycki majestat

Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia to przykład rodzimej odmiany neogotyku, tzw. stylu nadwiślańskiego. Monumentalna bryła o kubaturze ponad 12 800 m³, z dwoma strzelistymi wieżami o wysokości ponad 70 metrów, dominuje nad panoramą miasta. Świątynia została zbudowana na planie krzyża łacińskiego, z trójnawowym układem bazylikowym i szerokim transeptem. Fasada zachodnia z kamiennym portalem i bogatymi maswerkami przywodzi na myśl najlepsze wzorce gotyku francuskiego i niemieckiego.

Wnętrze pełne światła i symboliki

Wnętrze kościoła zachwyca przestronnością i wysokością – nawa główna mierzy ponad 22 metry. Wystrój utrzymany jest konsekwentnie w stylu neogotyckim. Centralne miejsce zajmuje ołtarz główny wykonany z dębowego drewna w pracowni Wincentego Bogaczyka, dedykowany Patronce świątyni. W bocznych kaplicach znajdują się stiukowe ołtarze św. Franciszka Serafickiego i św. Józefa z 1907 roku.

Warto zwrócić uwagę na secesyjne witraże – zwłaszcza te przy ołtarzu głównym, zaprojektowane przez Feliksa Koneckiego, oraz boczne, najprawdopodobniej autorstwa Józefa Mehoffera. Witraże oprawiono w misternie wykonane ceglane maswerki, które nawiązują do gotyckich wzorców z Francji i Niemiec. Szczególną ciekawostką jest obecność motywu kwiatów lnu w ołtarzu, co stanowi ukłon w stronę tkackich tradycji miasta.

Na przecięciu nawy głównej i transeptu zawieszono imponujący żyrandol, który rozświetla wnętrze podczas uroczystości. Warto także zatrzymać się przy chórze muzycznym z organami ufundowanymi przez Karola Dittricha – dźwięk tych instrumentów towarzyszy najważniejszym wydarzeniom parafialnym.

Ciekawostki i legendy

Historia kościoła Matki Bożej Pocieszenia splata się z losami mieszkańców Żyrardowa. Oprócz legendy o przekazywaniu cegieł, szczególne miejsce w pamięci parafian zajmują dzieje kościelnych dzwonów. Pierwsze zostały zrabowane przez Niemców podczas I wojny światowej, kolejne, ufundowane przez mieszkańców w 1924 roku, również padły łupem okupanta w czasie II wojny światowej. Obecne dzwony pojawiły się dopiero piętnaście lat po zakończeniu wojny.

Świątynia, choć monumentalna, doskonale wpisuje się w industrialny charakter miasta i wraz z otaczającą zabudową oraz placem Jana Pawła II tworzy harmonijną kompozycję urbanistyczną.

Informacje dla odwiedzających

• Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia znajduje się przy ul. Narutowicza 30, w samym centrum Żyrardowa, tuż przy placu Jana Pawła II.
• Msze święte w dni powszednie odprawiane są o godzinach: 7:00, 7:30, 17:00 i 18:00. W niedziele i uroczystości: 7:00, 9:00, 10:30, 12:00, 17:00 i 19:00. W okresie wakacyjnym godziny mogą się różnić.
• Zwiedzanie kościoła możliwe jest poza godzinami nabożeństw. Wstęp jest bezpłatny.
• Na miejscu dostępna jest spowiedź oraz adoracja Najświętszego Sakramentu od poniedziałku do piątku w godzinach 15:00-17:00 (z wyjątkiem uroczystości i wakacji).
• Do Żyrardowa łatwo dojechać zarówno pociągiem (stacja PKP oddalona o ok. 20 minut spacerem od świątyni), jak i autobusami miejskimi. Najbliższe przystanki autobusowe to Stare Kozłowice oraz Spółdzielcza.
• Przed kościołem znajduje się przyjemny skwer, idealny na chwilę odpoczynku po zwiedzaniu.

Znaczenie kościoła dla miasta i regionu

Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia od początku swojego istnienia pełnił rolę nie tylko duchowego centrum, ale także symbolu tożsamości mieszkańców Żyrardowa. Jego budowa była wspólnym dziełem lokalnej społeczności, a architektura do dziś przypomina o przemysłowej potędze miasta. Świątynia jest miejscem ważnych uroczystości religijnych i patriotycznych, a także celem licznych wycieczek turystycznych i pielgrzymek.

Monumentalna bryła kościoła, bogate wnętrze oraz fascynująca historia sprawiają, że jest to obowiązkowy punkt na mapie każdego, kto chce poznać prawdziwe oblicze Żyrardowa i jego dziedzictwa.

Podsumowanie

Kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie to miejsce, które zachwyca na wielu poziomach – od architektonicznego kunsztu, przez bogactwo detali i witraży, po niezwykłą historię związaną z mieszkańcami miasta. Wizyta w tej świątyni to nie tylko spotkanie z pięknem neogotyku, ale także z duchem wspólnoty i tradycji, które przez ponad sto lat kształtowały lokalną tożsamość. Spacerując po placu Jana Pawła II i podziwiając monumentalne wieże kościoła, trudno nie poczuć dumy z dziedzictwa, jakie pozostawiły po sobie kolejne pokolenia żyrardowian.